Promocja zdrowego odżywiania
Szkoła to drugie, po domu rodzinnym, niezmiernie ważne dla rozwoju młodego człowieka środowisko, którego wpływ w dużym stopniu je kształtuje. Jako szkoła staramy się tworzyć zdrowe środowisko życia, nauki i pracy zarówno uczniów jak i pracowników. Dlatego też systemowe działania, które podejmujemy są bardzo istotne ze względu na to, że:
- dzieci spędzają w szkole wiele czasu, który powinien być przeznaczony również na kształtowanie pozytywnych zachowań zdrowotnych,
- odpowiednie nawyki żywieniowe utrwalone w dzieciństwie i młodości utrzymują się również w dorosłym życiu,
- sposób odżywiania się i podejmowanie aktywności fizycznej mają znaczący wpływ na funkcjonowanie dzieci i ich dyspozycję do uczenia się.
Wierzymy w to, że nasza dbałość o sposób żywienia uczniów przyczyni się do osiągania przez nich lepszych wyników w nauce i będzie wspierać realizację podstawowych zadań szkoły.
Przestrzeganie zasad prawidłowego żywienia przez dzieci i młodzież już dla ich młodego wieku jest nieodzownym warunkiem zdrowia a także prawidłowego rozwoju fizycznego i umysłowego. Kształtuje też właściwe nawyki żywieniowe, które powinny być stosowane w przyszłym, dorosłym już życiu.
Kluczem do sukcesu jest stosowanie kilku podstawowych zasad:
- Należy dbać o różnorodność spożywanych produktów, ponieważ mało urozmaicone pożywienie może być przyczyną niedoborów pokarmowych. Nie ma takiego produktu spożywczego, który by zawierał wszystkie niezbędne składniki odżywcze w wystarczających ilościach. W ciągu dnia powinniśmy spożywać od 4 do 5 posiłków.
- Głównym źródłem kalorii młodzieży powinny być produkty zbożowe, ponieważ są one podstawowym źródłem węglowodanów złożonych, a te z kolei głównym źródłem energii w diecie. Produkty z tej grupy dostarczają dużych ilości witaminy B1, są także źródłem magnezu, któremu między innymi przypisuje się udział w zapobieganiu nadciśnieniu. Produkty zbożowe zawierają znaczące ilości żelaza, białka a także błonnika pokarmowego. Należy więc wybierać chleb pełnoziarnisty, graham, ograniczyć chleb biały, a bułki jeść tylko sporadycznie. Bardzo wartościowe są również płatki owsiane i grube kasze, takie jak kasza gryczana. Produkty zbożowe dzieci i młodzież powinny spożywać w takiej ilości, by utrzymać masę ciała na prawidłowym poziomie.
- Bardzo ważne dla dzieci w wieku szkolnym jest wypijanie codziennie 2–4 dużych szklanek chudego mleka, lub zamiennie jogurtu czy kefiru. Mleko jest w diecie podstawowym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia. Odpowiednie spożycie tego pierwiastka, zwłaszcza w rozwojowym okresie życia, jest jedną z najważniejszych metod zapobiegania osteoporozie. Dwie duże szklanki mleka lub napojów mlecznych (jogurt, kefir) u młodszych dzieci (do 9. roku życia) i 3–4 u starszych (od 10. roku życia), spożywane codziennie, prawie całkowicie pokrywają zapotrzebowanie na wapń, które dla młodzieży po ukończeniu 10. roku życia wynosi 1300 mg dziennie.
- Mięso należy spożywać z umiarem. Wprawdzie w żywieniu zajmuje ważne miejsce, gdyż jest dobrym źródłem bardzo wartościowego białka, jednak należy unikać spożywania dużych ich ilości, zwłaszcza tłustych gatunków. Zamiast mięsa 2–3 razy w tygodniu dzieci i młodzież powinny spożywać ryby.
- Młodzież zdecydowanie powinna spożywać dużą ilość warzyw i owoców, które zapewniają pokrycie zapotrzebowania na witaminę C. Warzywa i owoce najlepiej spożywać w postaci surowej. Podczas obróbki kulinarnej w wysokiej temperaturze znaczna część witaminy C ulega rozkładowi. Polecane są również warzywa i owoce mrożone, a także soki warzywne i niesłodzone soki owocowe.
- Powinniśmy unikać cukru i słodyczy, co chroni przed próchnicą zębów i ułatwia utrzymanie należnej masy ciała. Cukier nie dostarcza żadnych niezbędnych składników odżywczych, a jako bogate źródło energii wypiera z jadłospisu produkty zawierające te składniki. Niestety ale istotnym źródłem cukru w żywieniu wielu dzieci są napoje typu cola i słodzone soki owocowe. Dlatego ich spożycie powinno być ograniczane.
- Podobnie jak cukru powinniśmy również ograniczać spożycie soli, która podnosi ciśnienie krwi u wielu ludzi, sprzyja miażdżycy, zwiększa ryzyko udaru mózgu. Należy więc rezygnować z dosalania potraw przed spożyciem i ograniczać dodawanie soli w czasie gotowania. Warto jednak pamiętać, że biała sól jest jednak podstawowym źródłem jodu, dlatego też do przyrządzania potraw nie należy stosować soli kamiennej ani słonych mieszanek przyprawowych.
Zastrzyk witamin każdego dnia
Pod takim hasłem w grudniu 2019 roku przeprowadziliśmy ogólnoszkolną akcję promującą zdrowe odżywianie. Każda z klas pod nadzorem swojego wychowawcy przygotowywała sałatki, surówki i inne „zdrowe potrawy” w zależności od inwencji twórczej uczniów. Byli oni podzieleni na grupy do wykonywania potraw, do przygotowania i eksponowania informacji o użytych składnikach, do przygotowania i eksponowania informacji na temat składników odżywczych zawartych w potrawach oraz ich roli w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu ludzkiego. Akcji towarzyszył konkurs plastyczny o tej samej tematyce, który został ogłoszony tydzień wcześniej. Po wykonaniu potraw odbyła się ich prezentacja oraz wspólna degustacja w otoczeniu konkursów prac.